Gaskoliek bij paarden – een veelvoorkomend maar verraderlijk probleem

Koliek is één van de meest gevreesde woorden onder paardenliefhebbers. En terecht: het is een verzamelnaam voor buikpijn, en de oorzaak kan variëren van mild tot levensbedreigend. Eén van de meest voorkomende vormen is gaskoliek – een vorm die ontstaat door ophoping van gas in het darmstelsel van het paard. In deze blog lees je wat gaskoliek precies is, hoe je het herkent en – nog belangrijker – hoe je het kunt voorkomen.

🔍 Wat is gaskoliek?

Gaskoliek ontstaat wanneer er zich te veel gas ophoopt in de darmen van je paard. Dit gas wordt geproduceerd tijdens de vertering, vooral in de dikke darm, waar bacteriën vezels en suikers afbreken. Bij een gezonde darmwerking wordt het gas afgevoerd via winden. Maar als er iets misgaat, bijvoorbeeld bij een plotselinge voerverandering, stress of een darmverstopping, kan het gas niet weg. Hierdoor ontstaat druk in de darmen, wat leidt tot pijn – en dus koliek.

🧪 Hoe ontstaat gaskoliek?

Gaskoliek is bijna altijd het gevolg van verstoorde fermentatie in de dikke darm. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij:

• Plotselinge verandering van het rantsoen

• Te veel suiker of zetmeel (vooral in krachtvoer of jong gras)

• Slecht ruwvoer of beschimmeld kuil

• Vertraagde darmwerking door boxrust of te weinig beweging

• Stress, zoals verhuizen, transport of veranderingen op stal

• Een blokkade elders in de darmen waardoor gas niet weg kan

Paarden zijn zeer gevoelig voor veranderingen. Hun darmflora is afgestemd op het type voeding dat ze dagelijks krijgen. Elke plotselinge wijziging kan de bacteriehuishouding ontregelen, met gasvorming als gevolg.

🚨 Symptomen van gaskoliek

Gaskoliek is pijnlijk, maar vaak lastig te onderscheiden van andere koliekvormen. Veel voorkomende symptomen zijn:

• Opgezette buik, vooral aan de flanken

• Lichte tot hevige buikkrampen

• Kijken naar de buik, schrapen of rollen

• Onrustig gedrag of juist sloomheid

• Zweten, tandenknarsen

• Minder of geen mestproductie

• Overmatige winderigheid

Let op: ook al lijken de klachten in eerste instantie mild, gaskoliek kan snel verergeren. Neem altijd contact op met de dierenarts bij koliekverschijnselen!

🐴 Wat doet de dierenarts bij gaskoliek?

De dierenarts zal luisteren naar de darmgeluiden, de buik bekloppen, de hartslag meten en eventueel een rectaal onderzoek doen. Bij gaskoliek zijn de darmen vaak goed hoorbaar (borrelende geluiden) en opgezet door gas.

De behandeling bestaat meestal uit:

• Pijnstilling

• Krampwerende medicatie

• Eventueel een neus-maagsonde om gas of overtollig vocht af te voeren

• Stimuleren van de darmwerking

In de meeste gevallen herstelt het paard snel, maar de onderliggende oorzaak moet wél worden aangepakt, anders komt de gaskoliek mogelijk terug.